BIAŁE CERTYFIKATY (PMEF)
Świadectwa potwierdzające zaoszczędzenie określonej ilości energii w wyniku realizacji inwestycji służących poprawie efektywności energetycznej.
BIOMASA
Oznacza ulegającą biodegradacji frakcję produktów, odpadów i pozostałości z produkcji rolnej, leśnej i powiązanych gałęzi przemysłu, w tym rybołówstwa i akwakultury, a także biogazy i ulegającą biodegradacji frakcję odpadów przemysłowych i komunalnych.
BLOKI PODSZYTOWE
Bloki energetyczne wykorzystywane w okresie zwiększonego zapotrzebowania systemu energetycznego na moc. Bloki z tej kategorii wykorzystywane są od 2000 do 4000 godzin w roku.
BLOKI SZCZYTOWE
Bloki energetyczne wykorzystywane tylko w okresie największego zapotrzebowania systemu energetycznego na moc. Bloki z tej kategorii wykorzystywane są poniżej 2000 godzin w roku.
BŁĘKITNE CERTYFIKATY (PMOZE-BIO)
Certyfikaty potwierdzające wytworzenie energii z biogazu rolniczego.
CAPEX
Nakłady inwestycyjne.
CZERWONE CERTYFIKATY (PMEC)
Certyfikaty potwierdzające wytworzenie energii w wysokosprawnej kogeneracji węglowej.
DŁUG NETTO
Wartość zobowiązań z tytułu kredytów i pożyczek pomniejszona o wartość środków pieniężnych i ekwiwalentów.
DYWIDENDA
Przypadająca na 1 akcję część zysku netto spółki kapitałowej przeznaczona do wypłaty dla akcjonariuszy lub wspólników.
EBITDA
Wynik na działalności operacyjnej przedsiębiorstwa powiększony o amortyzację oraz odpisy na aktywa niefinansowe (ang. Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation and Amortization).
EKOGROSZEK
Jest produktem w grupie ekologicznych paliw węglowych, przeznaczonych do kotłów z automatycznym podajnikiem. Należy do grupy średnich, przy czym jego uziarnienie jest wyspecyfikowane od 5 mm – 31,5 mm (w TWD 5 – 25 mm). Produkt ten posiada świadectwo na znak bezpieczeństwa ekologicznego przyznawane przez Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu.
ELEKTROMOBILNOŚĆ
Korzystanie z pojazdów elektrycznych, zarówno indywidualnych, takich jak samochód elektryczny, skuter elektryczny, motocykl elektryczny czy rower elektryczny, jak i środków transportu publicznego: tramwajów, trolejbusów, pociągów.
Założenia Planu Rozwoju Elektromobilności i krajowe ramy polityki rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych zakładają, że do 2025 r. po polskich drogach będzie jeździć milion samochodów elektrycznych.
TAURON prowadzi badania i analizy w zakresie rozwoju, promowania i upowszechniania elektromobilności Polaków, rozwoju przemysłu elektromobilności w Polsce, a w szczególności współdziałania w uruchamianiu i we wdrażaniu wyników prac naukowo-technicznych w tym zakresie.
Ponadto wraz z PGE, Energą i Eneą TAURON złożył do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wniosek o zgodę na utworzenie spółki ElectroMobilityPoland, której celem ma być stworzenie podstaw do rozwoju elektromobilności.
EMAS
System ekozarządzania i audytu (ang. Eco Management and Audit Scheme), będący unijny instrumentem mającym na celu zachęcanie wszelkiego typu organizacji do ciągłego doskonalenia się w sferze ochrony środowiska. Funkcjonuje w oparciu o Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1221/2009 z 25 listopada 2009 r. w sprawie dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we Wspólnocie (EMAS). Wymagania EMAS stanowią wskazówki, dzięki którym organizacje porządkują obowiązki w zakresie ochrony środowiska, optymalizują koszty i efektywnie zarządzają energią i zasobami. EMAS to także system raportowania wpływu organizacji na środowisko, ułatwiający prowadzenie dialogu z interesariuszami w tym obszarze. Rejestracja w systemie EMAS oznacza spełnienie przez organizację najbardziej wyśrubowanych wymagań środowiskowych.
ENERGETYKA PROSUMENCKA
Wytwarzanie energii elektrycznej, przede wszystkim na potrzeby własne, na małą skalę, z instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii. Gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa, które się tego podejmują, nazywane są prosumentami, czyli jednocześnie odgrywają rolę producenta i konsumenta energii.
ENERGIA ZE ŹRÓDEŁ ROZPROSZONYCH
Wytwarzanie energii przez małe jednostki lub obiekty wytwórcze, przyłączone bezpośrednio do sieci rozdzielczych lub zlokalizowane w sieci elektroenergetycznej odbiorcy, zwykle produkujące energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii lub niekonwencjonalnych, często w skojarzeniu z wytwarzaniem ciepła (kogeneracja rozproszona). Do sieci generacji rozproszonej należeć mogą np. prosumenci, kooperatywy energetyczne czy elektrownie komunalne.
FIOLETOWE CERTYFIKATY (PMMET)
Certyfikaty potwierdzające wytworzenie energii z metanu pozyskiwanego z kopalń.
GLOBAL REPORTING INDEX (GRI)
Niezależna międzynarodowa organizacja, której misją jest stworzenie wspólnych w skali świata ram dla komunikowania odpowiedzialności i zrównoważonego rozwoju. Wytyczne GRI stanowią międzynarodowy wzorzec raportowania dla organizacji niezależnie od wielkości, sektora działalności oraz lokalizacji. Ich stosowanie gwarantuje spójność języka i wskaźników.
GRID PARTITY
Oznacza zrównanie się kosztów produkcji energii produkowanej ze źródeł odnawialnych w porównaniu z energią produkowaną w elektrowniach konwencjonalnych.
INDEKSY RTT TGE
Towarowa Giełda Energii (TGE) jest giełdą energii, która prowadzi rynki: energii elektrycznej (Rynek Terminowy Towarowy – RTT, Rynek Dnia Następnego – RDN, Rynek Dnia Bieżącego – RDB) oraz gazu (RTTg, RDNg), a także Rynek Praw Majątkowych.
INTELIGENTNE OPOMIAROWANIE (ANG. SMART METERING)
Kompleksowy, zintegrowany system informatyczny obejmujący inteligentne liczniki energii elektrycznej odbiorców energii, infrastrukturę telekomunikacyjną, centralną bazę danych oraz system zarządzający. Inteligentne systemy pomiarowe umożliwiają dwukierunkową komunikację w czasie rzeczywistym systemów informatycznych z elektronicznymi licznikami energii elektrycznej zamontowanymi u klientów. Ponadto mogą automatyzować cały proces rozliczania odbiorców energii – od pozyskania danych pomiarowych przez ich przetwarzanie i agregację aż do wystawienia faktur.
INTERESARIUSZ
Podmiot (osoba, społeczność, instytucja, organizacja, urząd), która może wpływać na przedsiębiorstwo lub pozostać pod wpływem jego działalności.
INTERNATIONAL INTEGRATED REPORTING COUNCIL (IIRC), MIĘDZYNARODOWA RADA DS. RAPORTOWANIA ZINTEGROWANEGO
Organizacja, której celem jest stworzenie globalnie akceptowanych wytycznych do raportowania zintegrowanego, opartych na połączeniu raportowania finansowego, środowiskowego, społecznego oraz dotyczącego ładu korporacyjnego w jasnym, zwięzłym, spójnym oraz porównywalnym formacie. Zrzesza globalnych liderów z organizacji takich jak Międzynarodowa Federacja Księgowych (IFAC), Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości, Program Środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNEP), Międzynarodowa Organizacja Komisji Papierów Wartościowych, Światowa Rada Biznesu na rzecz Zrównoważonego Rozwoju czy Global Reporting Initiative (GRI).
INTERWENCYJNA REZERWA ZIMNA (IRZ)
Mechanizm wprowadzany przez operatora systemu przesyłowego od 2016 r. – polega na tym, że OSP płaci właścicielom planowanych do wycofania źródeł wytwórczych za utrzymywanie ich w gotowości do uruchomienia na polecenie operatora podczas przewidywanych okresów deficytu mocy.
IOT
Internet rzeczy (również internet przedmiotów, ang. Internet of Things – IoT) – koncepcja, wedle której jednoznacznie identyfikowalne przedmioty mogą pośrednio albo bezpośrednio gromadzić, przetwarzać lub wymieniać dane za pośrednictwem sieci komputerowej.
IR
Międzynarodowy standard raportowania zintegrowanego , a więc obejmującego zarówno dane finansowe, jak i pozafinansowe, opracowany przez organizację IIRC.
ISO 14001, NORMA PN-EN ISO 14001:2005
Jeden ze standardów ISO, stosowany w zarządzaniu ochroną środowiska. Norma, przeznaczona dla wszystkich organizacji niezależnie od ich rodzaju i wielkości, określa wymagania, których spełnienie wspiera osiąganie celów środowiskowych (np. zapobieganie emisji zanieczyszczeń) i ekonomicznych.
JEDNOSTKI EUA
Jednostka emisji CO2.
KOWENANT
Klauzula umowna, nakaz lub zakaz nakładany na kredytobiorcę w celu minimalizacji ryzyka jego niewypłacalności. Najczęściej kowenanty stanowią ochronę źródeł spłaty długu wobec wierzycieli, np. poprzez zakaz zaciągania kolejnych zobowiązań lub rozporządzania aktywami.
KRUSZYWO
Materiał sypki pochodzenia organicznego lub mineralnego, stosowany głównie do produkcji zapraw budowlanych i betonów oraz do budowy dróg.
LINIE WN I SN
WN – Sieć wysokiego napięcia, w której napięcie wynosi od 110 kV. Sieć ta służy do przesyłania energii elektrycznej na duże odległości.
SN – Sieć średniego napięcia, czyli sieć elektroenergetyczna, w której napięcie elektryczne wynosi od 1 kV do 110 kV. Średnie napięcie jest szeroko stosowane w sieciach elektroenergetycznych do przesyłania na średnie odległości i rozdziału energii elektrycznej. Jest używane jako napięcie pośrednie, pomiędzy napięciem wysokim a napięciem niskim doprowadzanym do odbiorcy końcowego.
LOJALIZACJA KLIENTA
Strategia pozwalająca pozyskać i utrzymać klienta w dobie rosnącej konkurencji.
METIT ORDER
Lista rankingowa źródeł produkujących energię – uporządkowanie jednostek wytwórczych według kosztu zmiennego.
MICRO-GRID
Mikrosieć elektroenergetyczna – zbiór urządzeń wytwórczych, zasobników i odbiorników energii elektrycznej połączonych we wspólną sieć, mającą na celu zapewnienie niezawodnej dostawy energii elektrycznej oraz zminimalizowanie jej kosztu.
MIKROKOGENERACJA
Proces technologiczny polegający na skojarzonej produkcji energii cieplnej i energii elektrycznej w oparciu o wykorzystanie urządzeń małych i średnich mocy.
Mikrokogeneracja może być stosowana we wszystkich obiektach, w których występuje jednoczesne zapotrzebowanie na energię elektryczną i energię cieplną. Największe korzyści ze stosowania mikrokogeneracji uzyskuje się w obiektach, w których zapotrzebowanie na te dwa typy energii jest mało zmienne bądź stałe. Dlatego też najczęstszymi użytkownikami układów skojarzonych są zarówno odbiorcy indywidualni, jak również szpitale i ośrodki edukacyjne, centra sportowe, hotele i obiekty użyteczności publicznej.
MSCI EMERGING MARKETS EUROPE 10/40 INDEX
Indeks obejmujący kluczowe spółki notowane na rynkach wschodzących w Europie.
MSCI POLAND INDEX
Indeks obejmujący ponad 20 kluczowych spółek notowanych na GPW.
MSSF (MSR)
Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) (ang. International Financial Reporting Standards (IFRS) – standardy i ich interpretacje zatwierdzone przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (IASB – International Accounting Standards Board).
NAJLEPSZA DOSTĘPNA TECHNOLOGIA (ANG. BEST AVAILABLE TECHNOLOGY – BAT)
Najbardziej efektywny oraz zaawansowany poziom rozwoju technologii i metod prowadzenia danej działalności. BAT wyznaczane są dla różnych gałęzi przemysłu. W energetyce stanowi on podstawę ustalania m.in. granicznych wielkości emisyjnych, które mają na celu eliminowanie lub, jeżeli nie jest to praktycznie możliwe, ograniczanie emisji i jej oddziaływania na środowisko jako całość.
ODBIORCA WRAŻLIWY
Zgodnie z ustawą Prawo energetyczne jest nim osoba, której przyznano dodatek mieszkaniowy, będąca stroną umowy kompleksowej lub umowy sprzedaży energii elektrycznej i zamieszkuje w miejscu dostarczenia energii elektrycznej.
ODPISY AKTUALIZUJĄCE
Odpisy z tytułu utraty wartości aktywów trwałych przeprowadzane zgodnie z przepisami MSSF (MSR).
ODPOWIEDZIALNOŚĆ SPOŁECZNA, CSR
ang. Corporate Social Responsibility – Filozofia prowadzenia biznesu oraz strategia zarządzania zakładająca odpowiedzialność organizacji za wpływ jej decyzji i działań na społeczeństwo i środowisko. Jej podstawami jest etyczne i transparentne postępowanie, uwzględnianie oczekiwań interesariuszy oraz budowanie dobrych i trwałych relacji z szeroko rozumianym otoczeniem. Odpowiedzialność społeczna biznesu jest jednym z kluczowych sposobów urzeczywistniania zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego.
OGNIWA PV
Ogniwo fotowoltaiczne (PV) – element półprzewodnikowy, w którym następuje przemiana energii promieniowania słonecznego na energię elektryczną.
OMNI-CHANNEL
Zgodnie z ideą omni-channel, przyszłością handlu jest prowadzenie sprzedaży online, równocześnie zachęcając klientów do tradycyjnych zakupów. Sprzedaż online i offline w dobie rewolucji cyfrowej powinna płynnie się przenikać.
OPERACYJNA REZERWA MOCY (ORM)
Mechanizm polegający na dostarczeniu rezerwy operacyjnej przez Jednostki Wytwórcze Centralnie Dysponowane (JWCD), w przypadku gdy miały one zdolność do dostawy energii elektrycznej do systemu, ale z powodów rynkowych nie zostały wykorzystane. W Polsce został wprowadzony w 2014 r.
OZE
Odnawialne źródła energii.
PMOZE
Prawa majątkowe do świadectw pochodzenia dla energii elektrycznej wyprodukowanej z odnawialnych źródeł energii.
POLIGENERACJA
Równoległe wytwarzanie energii i mediów chemicznych.
RESPECT INDEX
Indeks spółek notowanych na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych, uwzględniający podmioty zarządzane w sposób odpowiedzialny i zrównoważony. Uwzględnia m.in. jakość raportowania, poziom relacji inwestorskich, ład korporacyjny i płynność, dzięki czemu stanowi jednocześnie realną referencję atrakcyjności inwestycyjnej spółek.
RFX
Zapytanie ofertowe.
RYNEK BILANSUJĄCY
Rynek bilansujący jest tzw. rynkiem technicznym, czyli nie jest miejscem handlu energią. Jego celem jest fizyczna realizacja zawartych przez uczestników umów kupna/sprzedaży energii i bilansowanie w czasie rzeczywistym zapotrzebowania na energię elektryczną z jej produkcją w krajowym systemie elektroenergetycznym (KSE). Istnienie rynku bilansującego jest niezbędne dla funkcjonowania rynku energii, a udział w nim podmiotów kupujących energię jest obowiązkowy.
RYNEK CATALYST
Rynek obligacji. Prowadzony jest na platformach transakcyjnych Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie i BondSpot.
SAIDI
Wskaźnik przeciętnego systemowego czasu trwania przerw długich w dostawach energii elektrycznej, liczonych w minutach na odbiorcę. Jest to współczynnik niezawodności, którego wartość stanowi suma iloczynów czasu trwania przerwy w dostawie energii i liczby odbiorców narażonych na skutki tej przerwy w ciągu roku podzielona przez łączną liczbę obsługiwanych odbiorców przyłączonych do sieci.
SAIFI
Wskaźnik przeciętnej systemowej częstotliwości przerw długich w dostawie energii. Jest to wskaźnik niezawodności, którego wartość stanowi liczba odbiorców narażonych na skutki wszystkich przerw w ciągu roku podzielona przez łączną liczbę obsługiwanych odbiorców.
SKAŁA PŁONA
Skała, która przy wydobywaniu ze złoża określonej kopaliny jest uważana za nieużyteczną.
SMART CITY
Inteligentne miasto to projekt polegający na wprowadzeniu konkretnych rozwiązań mających realny wpływ na obywateli. Przykładem może być dostarczenie mieszkańcom miast narzędzi m.in. do monitorowania zużycia energii. Jest to możliwe dzięki specjalnej platformie eLicznik. TAURON dostarcza inteligentne liczniki np. w ramach projektu Smart City Wrocław.
SMART HOME
System sterowania inteligentnym domem. Technologie SMART HOME kontrolują m.in. alarmy antywłamaniowe, regulację temperatury czy dostawę energii elektrycznej. Rozwiązanie pozwalające na obserwacje zużycia energii elektrycznej w czasie rzeczywistym, które oferuje TAURON za sprawą platformy pozwalającej na sprawdzanie odczytów z inteligentnego licznika poboru prądu.
SORBENT WĘGLANOWY DROBNY
Sorbent węglanowy drobny (mączka kamienia wapiennego) – jest produktem otrzymywanym w procesie suszenia i głębokiego przemiału kamienia wapiennego, którego głównym składnikiem jest węglan wapnia CaCO3. Sorbent węglanowy drobny stosowany jest w procesach odsiarczania spalin – usuwanie SOx.
SORTYMENTY MIAŁOWE
Grupa sortymentów o uziarnieniu od 0 mm (opcjonalnie od 1 mm – dla węgla objętego ustawą o systemie monitorowania jakości paliw) do 31,5 mm. Do grupy zaliczamy – mi (0/1-31,5mm, mii (0/1-20mm, miii (0/1 – 6/10);
SORTYMENTY GRUBE
Grupa sortymentów o uziarnieniu od 25 mm do 200 mm. W grupie znajdują się min. Kostka (63 -200), orzech (25 -80).
SORTYMENTY ŚREDNIE
Grupa sortymentów o uziarnieniu od 5 mm do 40 mm. Do grupy zaliczamy groszek (5 – 40), groszek i (np. 16 – 40) i groszek ii (5 – 25);
SYSTEM INTELIGENTNEJ SIECI (ANG. SMART GRID)
Inteligentne sieci elektroenergetyczne, które zapewniają komunikację pomiędzy uczestnikami rynku energii, mające na celu dostarczanie usług energetycznych, zapewniając obniżenie kosztów i zwiększenie efektywności oraz zintegrowanie rozproszonych źródeł energii, w tym także energii odnawialnej.
SYSTEM ZARZĄDZANIA RYZYKIEM KORPORACYJNYM (ERM)
Zbiór zasad, standardów oraz narzędzi pozwalających na realizację podstawowego celu zarządzania ryzykiem, jakim jest szeroko rozumiane zapewnienie bezpieczeństwa funkcjonowania Grupy TAURON. System ten regulowany jest poprzez dokument pn. Strategia Zarządzania Ryzykiem Korporacyjnym w Grupie TAURON, który definiuje ramy oraz zasady zarządzania ryzykiem korporacyjnym w Grupie TAURON.
TAURONET
Korporacyjny portal intranetowy Grupy TAURON, jedno z najważniejszych narzędzi komunikacji z pracownikami. W chwili opublikowania Raportu jedna z największych tego typu platform w Polsce.
TECHNOLOGIA CCS (ANG. CARBON CAPTURE AND STORAGE)
Technologia wychwytywania, transportu i geologicznego składowania dwutlenku węgla.
TECHNOLOGIA CCU (ANG. CARBON CAPTURE AND STORAGE)
Technologia wychwytywania i wykorzystania (zagospodarowania) dwutlenku węgla, np. w przemyśle chemicznym.
TECHNOLOGIE SMART
System sterowania m.in. w inteligentnym domu – odpowiada za bezpieczeństwo i komfort życia mieszkańców.
TOWAROWA GIEŁDA ENERGII S.A. (TGE)
Towarowa Giełda Energii (TGE) jest jedyną licencjonowaną giełdą energii w Polsce. Obecnie TGE prowadzi: Rynek Dnia Następnego (RDN), Rynek Terminowy Towarowy (RTT) z fizyczną dostawą, Rynek Praw Majątkowych dla OZE i Kogeneracji. TGE prowadzi także Rejestr Świadectw Pochodzenia dla energii elektrycznej wyprodukowanej w OZE oraz w wysokosprawnych źródłach kogeneracyjnych, a także Rynek Uprawnień do Emisji CO2.
Giełda towarowa z siedzibą w Warszawie. Przedmiotem obrotu na TGE jest energia elektryczna, paliwa ciekłe i gazowe, a także limity wielkości emisji zanieczyszczeń.
UROBEK WĘGLA
Materiał skalny wybrany w przodku górniczym. Obejmuje zarówno kopalinę, jak i skałę płonną.
URZĄD REGULACJI ENERGETYKI (URE)
Organ administracji państwowej, regulujący polski rynek energii (m.in. energii elektrycznej i gazu).
WACC
Średni ważony koszt kapitału (weighted average cost of capital).
WIBOR
(ang. Warsaw Inter Bank Offered Rate) – stopa procentowa przyjęta na polskim rynku międzybankowym dla kredytów międzybankowych.
WIG
Indeks obejmujący wszystkie spółki notowane na Rynku Głównym GPW, które spełniają bazowe kryteria uczestnictwa w indeksach.
WIG-ENERGIA
Indeks sektorowy, w którego skład wchodzą spółki zakwalifikowane do sektora energetycznego.
WIG-POLAND
Indeks narodowy, w którego skład wchodzą wyłącznie akcje krajowych spółek notowanych na Rynku Głównym GPW, które spełniają bazowe kryteria uczestnictwa w indeksach.
WIG20
Indeks obejmujący 20 największych i najbardziej płynnych spółek notowanych na Rynku Głównym GPW.
WIG30
Indeks obejmujący 30 największych i najbardziej płynnych spółek notowanych na Rynku Głównym GPW.
WYROBISKO
Przestrzeń powstała w wyniku robót górniczych.
WYSOKOSPRAWNA KOGENERACJA
Wytwarzanie energii elektrycznej lub mechanicznej i ciepła użytkowego w kogeneracji, które zapewnia oszczędność energii pierwotnej zużywanej w jednostce kogeneracji w wysokości nie mniejszej niż 10% w porównaniu z wytwarzaniem energii elektrycznej i ciepła w układach rozdzielonych lub w jednostce kogeneracji o mocy zainstalowanej elektrycznej poniżej 1 MW w porównaniu z wytwarzaniem energii elektrycznej i ciepła w układach rozdzielonych.
ZASADA TPA
TPA jest jedną z najważniejszych zasad (obok unbundlingu), na których opiera się zliberalizowany rynek energii. TPA, z ang. Third Party Access (zasada dostępu stron trzecich), daje prawo odbiorcy energii do jej zakupu od dowolnie wybranego sprzedawcy energii.
ZIELONE CERTYFIKATY
Świadectwa pochodzenia, czyli dokument, który potwierdza wytworzenie energii elektrycznej za pomocą odnawialnych źródeł energii. System zielonych certyfikatów obowiązuje w Polsce od 1 października 2005 r. (zmienił się w nowej ustawie o OZE).
ŻÓŁTE CERTYFIKATY
Certyfikat poświadczający pochodzenie energii. Żółtymi certyfikatami mogą być wynagradzani operatorzy jednostek kogeneracji opalanej paliwami gazowymi lub o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej źródła poniżej 1 MW.